artykuły - Portal prawa pracy

31 stycznia 2020 r. weszła w życie umowa, na mocy której Wielka Brytania nie jest już państwem członkowskim Unii Europejskiej i jest uznawana za państwo trzecie. Jednocześnie rozpoczął się 11-miesięczny okres przejściowy, który potrwa do końca 2020 roku. To pierwszy przypadek wystąpienia państwa członkowskiego ze wspólnoty. W związku z tym zagadnienie budzi wiele wątpliwości praktycznych i prawnych. W ramach cyklu na temat #Brexit prezentujemy najważniejsze problemy i wyjaśniamy kluczowe zagadnienia w kontekście prawa pracy i legalizacji zatrudnienia.

Tarcza antykryzysowa (tj. ustawa z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw) wprowadziła szereg regulacji mających na celu rozwiązanie problemów dotyczących legalności pobytu i pracy cudzoziemców na terytorium Polski, które wywołała epidemia wirusa SARS-CoV-2. Nowe przepisy obowiązują od 31 marca 2020 roku.

Rozprzestrzenianie się wirusa SARS-CoV-2 wywołuje bezprecedensowe, skutki dla gospodarki – zarówno globalnej, jak i krajowej. Negatywne skutki obecnych wydarzeń odczuwa większość pracodawców. Wielu przedsiębiorców już dziś przygotowuje się do zmian, w tym rozważa zwolnienia i wstrzymuje rekrutacje. 

20 marca 2020 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. Wskazuje ono, że w okresie od dnia 20 marca 2020 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza się stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Jednocześnie odrębnym rozporządzeniem Ministra Zdrowia odwołano na obszarze RP stan zagrożenia epidemicznego.

Projekt tzw. „tarczy antykryzysowej” zakłada zmiany w szeregu ustaw, w tym w przepisach regulujących pobyt cudzoziemców na terytorium Polski. Zmiany te są konieczne między innymi ze względu na ograniczenie pracy organów odpowiedzialnych za przyjmowanie i rozpatrywanie wniosków o zezwolenia na pobyt oraz ze względu na ograniczenia w ruchu granicznym. Projekt zakłada między innymi zmianę w ustawie o cudzoziemcach w zakresie terminu na składanie wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych.

Zagrożenia spowodowane przez COVID-19 sprawiają, że wielu pracodawców samodzielnie wprowadza rozwiązania mające uchronić ich pracowników przed zachorowaniem. Mierzą im np. temperaturę przed wejściem na teren zakładu pracy lub każą wypełniać deklaracje, w jakim kraju i z kim spędzali urlop. W konsekwencji dochodzi do zbierania szeregu danych osobowych, w tym także danych osobowych szczególnych kategorii (dotyczących zdrowia). Nadzwyczajna sytuacja nie uprawnia jednak pracodawców do podejmowania całkowicie dowolnych działań.